M.b.t. de naam Bulerías zijn er vele theorieën die allemaal uitgaan van een verbastering van een ander bestaand woord. Zoals:
- Burla, wat spot, hoon of scherts betekent.
- Bulla, wat herrie, lawaai of rumoer betekent.
- Bolero, afgeleid van de dans, de Bolero, maar het betekent ook leugenachtig
- Bulero, bedrog of misleiding
- Fulero, nutteloos, gebrekkig of sluw
Maar de waarheid? Wie zal het zeggen?
De eerste versie (Burla) als afkomst wordt het breedst gedragen. Het lijkt daarmee ook het best te passen bij de inhoud van de teksten en de wijze van dansen; vaak gaat dat gepaard met grapjes. Anderzijds wordt er ook beweerd dat de Bulerías bij aanvang veel meer serieuze muziek was met juist serieuzere teksten... tja.
Manuel Vallejo zingt een Bulerias
Men is het verder erover eens dat Bulerías “gemaakt is” voor dans en dat de stijl van zigeunerafkomst is. Dat geeft sommigen weer aanleiding om te veronderstellen dat de naam Bulería van Bolero afkomstig is, omdat in de 19e eeuw de bolero erg populaire was én zo’n beetje alles waar je op kon dansen bolero genoemd werd. Er zijn echter ook wel degelijk Bulerías niet bedoeld voor dans: deze zijn aanzienlijk trager in de zang en muziek, bijna neigend naar soleares.
De eerste maal dat een opname als een Bulería bestempeld werd, was op een plaat van Niña de los Peines op een LP uit 1910. Zij werd ook gezien als een grootheid op het gebied van het zingen van Bulerías.
Als de eerste erkende meester in het zingen van de Bulería wordt steeds weer Manuel Vallejo genoemd.
Farruquito staat bekend om het dansen van zijn Bulerías
Bulerías is er in verschillende stijlen. Men onderscheidt er in ieder geval een drietal.
De eerste versie is die afkomstig is uit de barrio Santiago in Jerez de la Frontera. Het is m.n. de zanger Loco Mateo die in de tweede helft van de 19e eeuw de soleá aanpaste, lichter maakte en in tempo verdubbelde en zo op de Bulería uitkwam. Dit wordt ook gezien als de zigeunerstijl.
De tweede versie is afkomstig van flamencozangers die een tonás aanpasten aan hun smaak en gevoel van dat moment.
De derde soort is geen flamenco, maar zijn liedjes die op het ritme van Bulería gezet zijn. Dat zijn zgn. cuples of canciones por Bulerías.
Ook als je kijkt naar versies en afkomst wordt de Bulería door sommigen verdeeld over drie plaatsen: Jerez de la Frontera, Cádiz en de wijk Triana in Sevilla. Maar men kan zonder blozen ook een verdeling maken over véél meer plaatsen.
Een andere veelgelezen indeling spreekt van verdeling over Jerez, Cádiz en Lebrija, ieder met zijn eigen kenmerken.
Capullo de Jerez zingt een Bulería
Het is een populaire palo als gevolg van de vrolijkheid en lichtheid van de muziek en de soms spectaculaire begeleiding door de palmeros en de behendigheid en techniek van zowel de zanger, als de gitarist als de danser(es). De bulería is ook de stijl waar de palmasbegeleiding altijd erg aanweizg en ook noodzakelijk is om de sfeer te pakken van de palo.
Tegenwoordig wordt Bulería, samen met Tangos, geaccepteerd als de twee cantes festeros, vrolijke palos, bedoeld voor feestjes, daar waar dat een eeuw geleden de Alegrías was. Het ritme van de Bulerías bestaat uit een maatsoort in twaalf tellen waarbij de accenten liggen op de 12 - 3 - 6 - 8 - 10. Als je met een Bulerías meeklapt dan zie je vaak dat men de accenten klapt maar in plaats van de 6 de 7 klapt. Je krijgt dan 12 - 3 - 7 - 8 - 10, etc. Bulerías de Jerez klapt men weer anders. Dan worden de 1 - 2 - 3 - 4 - 5 .....7 - 8 - 9 - 10 - 11 .... geklapt.
Het couplet van de Bulerías bestaat uit 3 of 4 zinnen van 8 lettergrepen.