Fandangos

Er zijn geschriften in het Latijn van begin 18^e eeuw die reeds repten over de Fandango de Cádiz. Wel heeft men het in die jaren steeds m.n. over de dans Fandangos die destijds erg populair was. Deze vorm wordt door velen aangemerkt als een van de oervormen, en misschien wel “de moeder” van flamenco.

De driekwartsmaat is de basis voor alle stijlen die aan Fandangos gerelateerd zijn. Deze stijl is erg belangrijk binnen flamenco. Niet alleen als zelfstandige stijl, maar als oorsprong voor een aantal andere aanverwante stijlen zoals de Granaína, Malagueña, Taranto, Minera, etc. Maar ook binnen de Fandangos zelf zijn er vele honderden variaties.

 
Eva la Yerbabuena danst een Fandangos, gezongen door Marina Heredia

Waar de benaming Fandango vandaan komt is onbekend. Gezien de uitgang “ngo” veronderstelt men een Afrikaans of Afro-Amerikaanse achtergrond.

Net als bij alle flamencostijlen doen ook hier verschillende verhalen de rondte. Er zijn mensen die denken dat het Portugese achtergronden heeft (een afgeleide van de Fado), maar ook Arabische, Noord Spaanse (dat er wellicht een verband is met de Jota uit Aragón) en Amerikaanse invloeden (opmerkingen over in geschriften gevonden).

In de Fandangos, met een ritme (4 maal 3), vindt men regionale en plaatselijke varianten zoals die van Huelva, Almería, Granada, Málaga, Lucena, etc. en eigenlijk komt de Fandangos tegenwoordig in heel Spanje voor. In het vervolg ontstonden ook Fandangos die vrij in compás zijn.

Miguel de Tena zingt een Fandangos begeleid door Chaparro de Málaga  

Het couplet van de Fandango bestaat uit 4 of 5 regels van 8 lettergrepen. Soms wordt er een zin herhaald en dan bestaat het dus uit 6 regels.

M.n. in het begin van de 20^e eeuw, in de tijd van de flamenco opera, ontstonden diverse persoonlijke Fandangos (Fandangos Personales) zoals, Fandangos Cayetano Muriel "el niño de Cabra", Fandangos Carbonerillo, Fandangos El Gloria, Fandangos Frasquito Yerbabuena, Fandangos Macandé,etc.

De Fandangos de Lucena komt uit de streek van Córdoba. Uit die streek komen nog meer variaties die gerelateerd zijn aan de Fandango zoals, Rondeña, Jabera en Jabegote. Ze zijn net als die van Frasquito, Fandangos abandolao. Ze verschillen alleen in meodie, want het ritme is vergelijkbaar.

Fandangos Mineros zijn Fandangos afkomstig uit de Levante en gaan m.n. over het leven in de mijnen.

Fandangos de Huelva heb ik apart beschreven, omdat het een veel voorkomende variatie is.

Fandangos de Fraquito Yerbagüena is een Fandangos abandolao die – hoe opmerkelijk – gecreëerd werd door Frasquito Yerbagüena. Vaak wordt deze Fandango gebruikt als sluitstuk van een Malagueña.

Overzicht van alle beschreven palos (flamencostijlen)