Ik vraag periodiek iemand uit de flamencowereld om in de rubriek "El Quejío" een column te schrijven. De onderwerpkeuze is vrij, maar moet uiteraard wel flamenco-gerelateerd zijn. Maar daarbinnen is de inhoud dus vrij.
Deze 42e column is geschreven door danseres María La Serrana.
Een korte biografie van María La Serrana:
De van origine Libanese danseres Manon van der Ham “María La Serrana” (Libanon, 25 januari 1975) werd samen met haar broertje heel jong al geadopteerd en groeide op in Nederland.
In haar vroege jeugd nam ze klassiek ballet danslessen, maar na de mogelijkheid om flamenco te leren dook ze daarin en jaren later vertrok ze, inmiddels in de ban van de flamenco, in 1999 naar Sevilla. Daar zag ze vooral binnen haar dagelijks leven en in haar dansen, de zigeunerzijde van Spanje, Andalucía en flamenco.
Ze nam m.n. lessen bij artiesten als Matilde Coral (overigens geen zigeunerin), Manolete, Manuela Carrrasco en Carmelilla Montoya. Bovendien nam ze negen jaar lang intensief privéles bij sterdanser Farruquito. Ze opende er een dansschool en jaren later een tablao, maar trad ook zelf op: in tablaos, peñas en tijdens festivals.
De laatste jaren treedt ze veelvuldig op met gevestigde namen als de zanger Juan José Amador, maar ook met een “rising star” als danser Antonio “El Choro”.
Ze trad inmiddels op in 8 producties: “Volver a Tiempos Perdidos”, “Peña Flamenca”, ”Bandera Flamenca”, “Ida y Vuelta”, “Esencia”, “Respiro Flamenco”, “Flamenco Intimo” en “Generaciones”.
Ze heeft een leven dat zich op drie plekken afspeelt: in Spanje, in Nederland en “onderweg”.
Deze Bienal de Flamenco de Sevilla waren we met een grote groep mensen bij elkaar na een voorstelling. De meningen waren nogal verdeeld en ik hoorde iemand zeggen: “Ja, het fijne van flamenco is, dat iedereen ervan mag vinden wat hij wil”. Ik verslikte me haast in mijn wijntje en krabde me even achter de oren. Hmmm...... is dat wel zo eigenlijk? Mag iedereen zomaar vinden wat hij wil?
Even terug in de tijd: 2010, grote tournee met (voor het eerst) alleen maar Spanjaarden, die allemaal, zoals ze het zelf noemen, spelen in de “eredivisie”. Er was een zanger bij die alsmaar van alles bleef vragen. Of we niet toch op een andere tijd konden opstaan, vertrekken, eten, soundchecken, boodschapjes doen, slapen op een andere plek en wat je maar verzinnen wilt. Ikzelf en mijn tourmanager (ook een vrouw) zijn niet zo nee-zeggerig, moesten dat met gezwinde spoed wel leren, en dus kregen we hier een punthoofd van en waren uitgewoond na deze ervaring. Toen kwam ik erachter “vragen staat niet altijd vrij”.
Foto: Lenny J.
En na dit zijspoor, waarvan ik hoop dat iedereen begrijpt waarom ik het aanhaal, denk ik ook dat het “iedereen mag vinden wat hij wil” niet meer helemaal opgaat.
O.k., we leven in een vrij land / werelddeel, dus niemand zal je afschieten als je een (wellicht afwijkende) mening hebt.
O.k., in Nederland is het vooral heel normaal om van alles overal van te vinden en dat op een nogal stevige en onverzettelijke manier te ventileren.
O.k., in de flamenco, waar we het nu vooral over hebben, is gevoel belangrijk, dus als het je raakt, raakt het je, en zo niet dan niet.
Echter: El Flamenco Viene del Sur, zoals een cyclus van voorstellingen hier in Andalusië heet. Flamenco komt uit het Zuiden, uit Andalusië om precies te zijn. En om flamenco te snappen moet je de mensen snappen. Zowel de payos als de gitanos die best wel in levensvisie van elkaar verschillen. En dat zijn nog allemaal Spanjaarden, laat staan wat er gebeurt als een buitenlander zich een visie toeëigent.
Ik woon al 17 jaar in Sevilla, organiseer zelf mijn tours, heb een tablao gehad en ben in het proces om een nieuwe te openen. Ik zit dus héél dicht bij de bron van allerlei artiesten van allerlei groeperingen en niveaus. Ik leer nog steeds over de enorme cultuurshock tussen Nederland en Spanje, al lijkt die er niet te zijn. Over de vertaalslag die je moet maken. Ik leer ook nog steeds elke week weer iets over de samenleving en dus de kunst en hoe diep de kunst eigenlijk vanuit het volk komt en tot hoeverre je het volk moet kennen om je een meninkje te vormen. Meninkje.....
(foto: Annemiek Rooijmans)
Natuurlijk heb ik een meninkje, die ik inmiddels soms wel mening mag noemen, omdat mijn docenten en collega’s vinden dat ik op de goede weg ben. Farruquito, Choro, Carmen Ledesma, Juan José Amador in het Puro segment, maar bijvoorbeeld ook Andrés Marín en Segundo Falcón van de Avant Garde om er enkelen aan te halen met wie ik een direct contact heb. Met groot respect leg ik ze mijn mening en twijfels voor en met een lieve glimlach krijg ik vaak een hartverwarmend antwoord terug en soms ook een kleine terechtwijzing en uitleg. Dit respect hoort bij de flamenco, meer dan een botte Nederlandse mening op grond van 5 festivals en drie workshops die iemand misschien heeft bijgewoond. Natuurlijk, ik ben zwaar bevoorrecht, ik woon hier en heb dagelijks contact met mensen die de flamenco sinds generaties beleven. Maar ik zou het zelf erg fijn vinden als iedereen zich realiseert dat zowel Puro als Vanguardia uit de zielen en kennis van deze mensen komt en je beter even kunt luisteren naar wat zij ervan vinden. Ook al vind je jezelf een expert......
