| |
“Flamencojurk” is “zigeunerjurk”?
26 april 2015:
Juan de Dios Ramírez Heredia heeft een steen in de vijver gegooid. En de rimpels waaieren ver over het internet heen. Zijn artikel wordt veel overgenomen en er wordt links-en-rechts (in Spanje) gediscussieerd. Wat is er aan de hand?
Juan, voorzitter van de Spaanse Romaní vereniging, noem het de zigeunerbond, heeft een artikel geschreven. Daarin neemt hij stelling tegen de popualire benaming van de flamencojurk; de fleurige feestjurk met de vele roesels en stroken die m.n. in Andalucía veel gedragen wordt tijdens de diverse feria’s maar ook tijdens alle andere feestelijkheden. Men noemt deze jurk daar veelal “Traje de Flamenco”, oftewel flamencojurk. Van oudsher is het dat echter niet naar zijn mening. Deze mooie jurk, die - vind ik - vrouwen veel vrouwelijker maakt, heeft een zigeunerachtergrond en heet (of zou) daarom eigenlijk “Traje de Gitano”, oftewel “zigeunerjurk”.
Het is een jurk waarmee ook de zigeuners uit Andalucía zich onderscheiden van de zigeuners uit andere delen van Spanje, niet om beter te zijn o.i.d., maar ter benadrukking van hun eigen identiteit. Dan rijst bij hem de onbeantwoorde de vraag of de Andalusiers zijn “ver-zigeunerd” of dat de zigeuners zijn ver-Andalucieerd; geen idee.
 |
Feit is wel dat in alle regio’s in Spanje men beschikt over eigen regionaal herkenbare kledij, alleen in Andalucía niet.
De man gaat door met een betoog waarin hem duidelijk is dat zigeuners de eigenlijke bevolking zijn van Andalucía, en hij citeert daarbij Federico García Lorca die ooit zei “los gitanos son lo más elevado, lo más profundo y lo más aristocrático de mi país" (globaal: zigeuners zijn de meest verheven, de meest diepe en de meest aristocratische mensen van mijn land). En over de jurk verwerpt hij het idee dat dat lokaal – in Andalucía – ontstaan is vanuit het stierenvechten: hij ziet geen vrouwen in dergelijke kledij over het land zwerven, nee, het is afkomstig vanuit de traditie van de zigeuners. De jurk lijkt nl. het meest op de Indiase sari, die de zigeunervrouwen halverwege de 19e eeuw tijdens de feesten rondom de veemarkten namaakten vanaf oude foto’s uit hun moederland India. |
Vervolgens smolten de Andalusiërs en de zigeuners samen en zijn ze tegenwoordig – tot groot verdriet van de racisten – afkomstig van een en dezelfde familie.
Wat hij vervolgens jammer vindt, is dat ze elkaar dus wél gevonden hebben op cultureel gebied, maar helaas op sociaal gebied nog lang niet, waar zigeuners nog in achterstandswijken wonen en in ellendige omstandigheden verkeren.
Mijn conclusie: de man baalt er van dat de Andalusiërs wél zigeunerkleding willen dragen, maar verder niet met hen vereenzelvigd willen worden en daarom de jurk een flamencojurk noemen in plaats van een zigeunerjurk. Hij ziet het dus als een onderhuidse discriminatoire uiting, en daar vecht hij tegen door zijn omgeving steeds te verbeteren dat ze niet in een flamencojurk rondlopen, maar in een zigeunerjurk.
Ik denk inderdaad dat zigeuners gediscrimineerd worden, niet alleen in Spanje – daar ook – maar bijna overal. Men kijkt niet naar de persoonlijkheid van iemand – ik zelf discrimineer ook, op persoonlijkheid nl. – maar naar afkomst. |
 |
De enige plek waar ik daar werkelijk helemaal niks van terugzie –misschien kom ik niet op genoeg plaatsen – is Jerez de la Frontera. Daar wonen best veel gitanos, maar ik heb niet het idee of de ervaring dat het daar een onderwerp is of mensen in hun onderlinge verhoudingen beïnvloedt. Het is daar meer als de kleur van je haar: de ene is bij wijze van spreken bruinharig en de andere is zwartharig. Nou en?
|
|
