Cristina Hoyos leerde dansen in haar geboortestad en op de diverse podia aan de hand van haar leermeesters “Adelita Domingo” (zelf een leerlinge van Pericet en daarnaast docent van o.a. Carmen Sevilla en Rocío Juradp) en “Realito”, en was al in haar tienerjaren bezig met het maken van choreografieën in aanvulling op haar dansen.
Cristina Hoyos danste in het ballet van Manuela Vargas toen Antonio Gades haar zag dansen. Ze werd opgenomen in zijn companie en danste vervolgens 20 jaar lang als eerste danser daar (1968 – 1988). Samen met hem speelde ze ook in een aantal films, zoals “Bodas de sangre” in 1978, Carmen in 1983 en “El amor brujo” in 1985.
Cristina vormde na haar vertrek bij de companie van Gades haar eigen groep en (be)vestigde daarmee haar nationale- en internationele klasse.Ze bezat veel danstechniek; dat had ze in de jaren geleerd dat ze bij vele grote dansers lessen nam, zoals Farruco, Pastora Imperio en natuurlijk Antonio Gades zelf. Ze stond vooral bekend om haar armbewegingen.
In 1988 richtte ze haar eigen companie op. Hiermee debuteerde ze in juni 1989 in het Theater “Rex” in Parijs. In 1991 ontving ze de belangrijke prijzen “Medalla de oro de Andalucía” en “Premio Nacional de Danza”.
In 1993 kende men haar de “Medalla de oro de las Bellas Artes” toe. In 1996 ging ze door een moeilijke periode toen ze geholpen is aan borstkanker. In 2002 kreeg haar groep de prijs voor de beste danscompanie tijdens de Bienal de Sevilla. Ze was de drijvende kracht achter een project om een flamencomuseum op te zetten en te onderhouden in Sevilla; El Museo del baile Flamenco. De deuren gingen op 7 april 2006 open.
Ik heb gezien dat ze het in 2010 wilde verkopen. Hier is in de Spaanse pers nogal kwaad over gesproken. Ze heeft nl. bij het opzetten van het Museo veel subsidie ontvangen vanuit Andalucía en mensen vonden dat ze die nu met de evt. verkoop in haar eigen zak stak; want de subsidie werd – uiteraard – geïnvesteerd in het museum en zou nu uitbetaald worden bij de verkoop. Ik ben daar ge-weest en vond het grotendeels (meer dan de helft) vooral een egotrip voor / over haarzelf en daarom teleurstellend.
Ik heb dat trouwens ook in het “gastenboek” geschreven dat bij de uitgang ligt; geen "Museo del baile flamenco", maar meer een "Museo de Cristina Hoyos”.
Ze heeft grote en belangrijke balletten gemaakt met haar companie, waaronder “Al compás del tiempo” en “Arsa y toma”.
Sinds 2005 leidt ze “la Compañía Andaluza de Danza”, dat omgedoopt werd in het “Ballet Flamenco de Andalucía”.
Cristina Hoyos en Antonio Gades tijdens een optreden in 1972 in Italie
Tussen 2005 en 2008 werden twee straten naar haar vernoemd: eentje in “Carrión de los Céspedes” (+/- 2.500 inwoners) en eentje in Tomares (+/- 25.000 inwoners). Beide gemeenten liggen in de provincie Sevilla.
Cristina Hoyos tijdens de opening van de Olympische Spelen in Barcelona
Films waarin ze te zien is:
1981: Bodas de Sangre
1983: Carmen
1985: El Amor Brujo 1988: La ballena Blanca (waar ze de rol had van moeder van Hemingway)
1988: Juncal (serie)
1988: Montoyas y Tarantos (hoofdrol en choreografe)
1990: Angels (waarin ze de rol van “La Molina” speelt)
1995: Antártida (speelt ze de eigenaresse van een bar)
1996: The Hunchback (heeft ze de choreografie gemaakt)
1999: Torero (met Antonio Canales)
2002: Despacito y a compás (TV film over haar leven)
