Diego Amaya Flores, veel beter bekend onder zijn artiestennaam “Diego del Gastor” woonde van kindsafaan vnl. in het kleine dorpje “El Gastor”.
Hij werd geboren op calle Ronda 8 in Arriate op 15 maart 1908 en werd de volgende dag gedoopt in Ronda; het bijbehorende feestje duurde 5 dagen...
Zijn vader was Juan Amaya Cortés en zijn moeder Barbara Flores Flores. Hij was kind in een familie met 9 kinderen. Hij verhuisde al heel jong met zijn familie mee naar “El Gastor” en bracht daar het grootste deel van zijn jeugd door. Hoe hij aan zijn artiestennaam kwam zal nu ook duidelijk zijn…
In 1923 verhuisde Diego vervolgens van daaruit naar Morón de la Frontera. In Morón had zijn vader, een rijke paarden- en veehandelaar, enkele bedrijven. Diego leerde bladmuziek lezen maar stopte daarmee toen hij flamenco leerde kennen. Hij vertelde wel later dat het hem enigszins geholpen heeft bij het leren van flamenco, maar benadrukte dat het toch vooral om het gevoel ging en niet om de evt. bladmuziek.
Hij was familie van de bekende gitariste/zangeres “Aniya la de Ronda”; zij trad op in de café cantantes zoals “Sin Techo” en “Café de Chinitas” en werd o.a. door Pastora Imperio, la Argentinita, bewonderd.
Hij begon met flamencogitaar leren vanaf zijn 15e jaar en oefende soms wel 10 uur per dag. Zijn broer, José, was zijn eerste leermeester. Hij werd zelf het meest geïnspireerd en beïnvloed door artiesten als Montoya en Niño Ricardo.
Vervolgens kreeg hij – nadat ze verhuisd waren naar Morón de la Frontera - lessen van Pepe Naranjo Solís, die een drankhandel dreef en dus geen professioneel gitarist was. Duidelijk is echter wel uit de overlevering dat Pepe een héél erggoede amateurgitarist was. Pepe kreeg les van Nino de Moron en Pepe Mesa; 2 van de 3 gitaristen die direct les kregen van Paco de Lucena. Die Pepe had een vergelijkbaar karakter als Diego en was ook heel down-to-earth en recht door zee. De Koning van Spanje, Alfonso XIII, was een keer in de buurt van Morón en liet bij Pepe een boodschap bezorgen dat hij graag wilde dat Pepe voor hem kwam spelen. Pepe’s antwoord verried veel van zijn karakter: hij had die dag toevallig geen zin om te spelen…
Diego was een rustig en bescheiden man die geen noodzaak voelde om Morón te verlaten. Hij speelde dan ook vooral op privéfeestjes en juergas ín Morón. Op die manier werd hij daar ook “wereldberoemd”. Buiten Morón werd hij bekend nadat hij gespeeld had tijdens het eerste en de vele daaropvolgende zomerflamencofestivals “El Gazpacho Andaluz” vanaf augustus 1963 in Morón.
Hij had een andere manier van spelen dan te doen gebruikelijk in die tijd; het werd de Morón-stijl die gestart was door “Paco el de Lucena”. Zijn stijl werd vaak aangeduid als primitief of simpel, maar in flamenco is het niet de hoeveelheid noten die je speelt waardoor er flamenco ontstaat. Luister bijv. tegenwoordig maar eens naar het spel van de helaas te vroeg overleden Moraíto Chico; ook die heeft de gave om soms minder te spelen, maar op het juiste moment een noot te laten klinken, waarmee het vervolgens érg flamenco wordt. Hij wordt dan ook gezien als de meester van het “cuerda pelá”; het met één vinger bespelen van de gitaar, dat simpel klinkt. Later vertelde bijv. Paco Cepero dat hij door Diego geïnspireerd is geraakt en beïnvloed werd in zijn eigen spel.
Diego del Gastor begeleidt Fernanda de Utrera
Diego heeft opgenomen met Joselero (Diego’s schoonbroer), Juan Talega, Perrate, Fernanda de Utrera en Manolito de María.
Hij was een tijd lang de vaste gitarist van Antonio Mairena, maar die samenwerking stopte na een ruzie tussen de twee.
Hij was altijd de vaste gitarist van Fernanda de Utrera; zij koos hem altíjd als haar gitarist. Op enig moment werd er zelfs gefluisterd en gegrapt dat die twee iets met elkaar hadden.
In het jaar van zijn overlijden, 1923, kende de “Cátedra de Flamencología y Estudios Folklóricos Andaluces de Jerez de la Frontera” aan hem de “Premio Nacional de Flamenco” toe; de hoogste flamenco-onderscheiding.
In 1941 overleed zijn vader en zijn broers, Pepe en Agustín, verkwanselden in een snel tempo het vele geld dat de familie bezat. Dat leidde ertoe dat de familie verviel in armoede. Op enig moment onderhield Diego na de burgeroorlog met zijn gitaarspel wel 20 families…
Tijdens de burgeroorlog heeft hij korte tijd in de gevangenis gezeten; een invloedrijke kennis heeft hem er echter uit vrij gekregen.
In Morón de la Frontera kreeg een straat zijn naam en op 13 juli werd een monument ter zijner nagedachtenis onthuld in Morón in de tuinen van Alameda (“los Jardines de la Alameda”). In El Gastor staat inmiddels ook een monument ter nagedachtenis van Diego.
Internationaal kreeg Diego bekendheid door toedoen van de Amerikaanse auteur Donn E. Pohren. Deze was vanaf 1961 aangesteld als administratieve kracht op de Amerikaanse leger-basis in Morón de la Frontera. De twee ontmoetten elkaar tijdens de 5e editie van de “Gazpacho Andaluz”. Twee dagen later had Pohren een flamencogitarist nodig: vanaf 1966 organiseerde hij geregeld juergas in zijn huis, de “Finca Espartero”, samen met zijn vrouw, de flamencodanseres Blanca Luisa Bargasse, “Luisa Maravilla”. Hij vroeg Diego en die kwam spelen.
Hij organiseerde die bijeenkomsten vooral voor de Amerikaanse militairen die geïnteresseerd waren in flamenco. Diego werd een vaste gast en al snel werd hij daardoor erg bekend onder de Amerikanen. Zij wilden ook gitaarles van hem hebben, en die gaf hij vervolgens ook; en niet alleen aan Amerikanen, maar aan vele buitenlanders. Het groeide uit tot een vast “aanbod” aan de gasten: 3 juergas per week en, indien gewenst, gitaarlessen van Diego. Hij huurde ook echt goede artiesten in voor die avonden; bijv. Juan Talega of El Farruco.Pohren schreef diverse boeken die handelen over die tijd: lees die boeken, ze zijn onderhoudend en je krijgt een goed gevoel over de sfeer in die tijd. Ze zijn getiteld; ”The Art of Flamenco”, “Lives and Legends of Flamenco” en “A Way Of Life”.
De nalatenschap van Diego wordt voortgezet door zijn neven; Diego de Morón en Paco en Juan del Gastor. Hij had zelf geen directe nakomelingen. Hij liet ook nauwelijks opnames aan ons na; het enige album zat als bijlage bij het boek “El eco de unos toques” waar hij tien nummers op speelt o.a. soleares, bulerías, siguiriyas, tangos, bulerías with alegrías en zambra.
In de DVD-serie “Rito y geografía del toque” staat een opname uit 1971 waarin hij alegrías, seguiruyas speelt en waarin hij Joselero begeleidt bij een bulerías en een alboreá, naast een interview dat hij geeft. In dezelfde serie zit ook een opname van hem waarin hij Fernanda de Utrera begeleidt tijdens een familiefeestje.
Daarnaast is er een serie op DVD verschenen “El Ángel” waarin in de aflevering “las fronteras del flamenco” hij een soleá gezongen door Joselero begeleidt.
