| |
Manuel de Falla
| Artiestennaam: |
Manuel de Falla |
| Eigenlijke naam: |
Manuel Falla Matheu |
| Geboren: |
Op 23 november 1876 in Cádiz |
| Overleden: |
Op 14 november 1946 in Alta Gracia (Argentinië) |
| Burgelijke staat: |
Ongehuwd (nooit gehuwd geweest, geen kinderen) |
Manuel werd geboren uit een huwelijk tussen José María Falla Franco en María Jesús Matheu Zabal. Manuel de Falla’s interesse in muziek kwam van huisuit. Zijn eerste muziekdocenten waren zijn moeder en zijn opa.
Op zijn negende jaar kreeg hij zijn eerste pianolessen van een docent; Eloísa Galluzo.
Manuel de Falla
|
Hij heeft maar gedurende een korte periode les van haar gehad omdat zij zich bekeerde en toetrad tot een klooster om daar als non te verblijven.
In 1889 ging hij daarom over naar zijn tweede pianodocent; Alejandro Odero. Hij kreeg harmoniestudie van Enrique Broca.
Op zijn 15e raakte hij geïnteresseerd in literatuur en journalisme en richtte achtereenvolgens de literaire tijdschriften “El Burlón” en “El Cascabel “ op.
In 1896 verhuisde hij naar Madrid waar hij lessen naam aan het “Real Conservatorio de Música y Declamación". Kort voor de eeuwwisseling (19e naar 20e eeuw) studeerde hij daar muziek; piano bij José Tragó en muziekcompositie bij Felipe Pedrell. Dat laatste vond hij erg belangrijk want hij wilde zeker geen concertpianist worden. |
In 1899 kreeg hij, unaniem toegekend, de eerste prijs bij de pianowedstrijd in zijn muziekschool. Vanaf die tijd ongeveer begon hij ook zijn naam enigszins te veranderen door er “de” voor te zetten. Wel is het inmiddels gebruikelijk dat als alleen zijn achternaam gebruikt wordt, de “de” weggelaten wordt.
Onder invloed van zijn docent Pedrell raakte hij geïnteresseerd in de Andalusische muziek, met name in flamenco en in het bijzonder in de cante jondo.
In veel van zijn werk klinkt dat door.
In zijn eerste werken zaten nogal wat Zarzuelas (flamenco-opera’s), maar zijn eerste echt grote werk was een in 1905 geschreven opera “La vida breve” (het korte leven). Het ging in 1913 in première.
Hij verbleef tussen 1907 en 1914 in Parijs. Hij ontmoette daar diverse componisten die vervolgens van invloed waren op zijn werk; Maurice Ravel, Paul Dukas en Claude Debussy.
Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog verhuisde hij naar Madrid. Daar componeerde hij diverse van zijn meest bekende werken, zoals; “El amor brujo” uit 1915, “Noches en los jardines de España” uit 1916, het ballet “El corregidor y la molinera” wat na diverse bewerkingen op verzoek van Diaghilev leidde tot het ballet “El sombrero de tres picos” in 1917, vervolgens geproduceerd door diezelfde Serge Diaghilev en met toneel- en kostuumontwerp van Picasso. De uitvoering werd een groot succes. |
Manuel de Falla
|
Vervolgens vroeg Diaghilev hem om de muziek voor de voorstelling Pulcinetta te schrijven, maar dat wees Falla af. Uiteindelijk schreef Stravinsky de muziek voor die voorstelling.
Van 1921 tot 1939 leefde Falla in Granada waar hij o.a. het “Concurso de Cante Jondo” in 1922 organiseerde.
Hij schreef een opera “El retablo de maese Pedro” en een concerto voor clavecimbel en kamerorkest; het was de eerste maal in de 20e eeuw dat er een concerto geschreven werd voor clavesimbel.
Manuel de Falla |
Hij startte in 1928 ook aan zijn grootschalig werk, het cantata “Atlántida” gebaseerd op de Catalaanse tekst “L’Atlàntida” van Jacint Verdaguer. Hij beschouwde dit zijn grootste en meest belangrijke van al zijn werken.
In 1939 verhuisde de katholieke Manuel naar Argentinië omdat hij zich niet langer wilde en kon aanpassen aan het leven onder de dictatuur van Franco die anti-katholiek was en bleef vervolgens doorwerken aan de cantata.
In 1940 werd hij onderscheiden als Ridder in de order van Konig Alfonso X. Franco bood hem een groot pensioen aan als hij wilde terugkeren naar Spanje, maar hij wees dat aanbod af. |
Zijn gezondheid ging achteruit en hij verhuisde in Argentinië naar een huis in de bergen waar hij werd verzorgd door zijn zus Maria del Carmen. Hij stierf daar aan een hartstilstand. Bij zijn overlijden was hij nog steeds niet klaar met zijn cantata en deze werd postuum afgemaakt door Ernesto Halffter. Hij overleed in Argentinië, in Alta Gracia in de provincie Córdoba.
In 1947 zijn de stoffelijke resten terug naar Spanje gebracht en in een tombe in de kathedraal van Cádiz bijgezet.
Aan de Complutense universiteit van Madrid is er een Manuel de Falla muziek leerstoel (hoogleraarspost) gecreëerd.
Gedurende enkele jaren is zijn beeltenis ook gebruikt bij bepaalde bankbiljetten in Spanje.
Hij werd destijds geëerd als het grootse en meest creatieve musicus van zijn tijd in Spanje. Tegenwoordig wordt daar kritischer naar gekeken en is de mening dat zijn muziek erg expressief is, maar gelimiteerd in bereik en technische originaliteit.
Biljet van 100 pesetas met Manuel de Falla's afbeelding
Overzicht van de opnames door Manuel de Falla:
1. Manuel de Falla 1876 – 1946; Grabaciones históricas
2. Rollos de Pianola
|
|
