Interview met Andrés Peña

Tijdens de prijsuitreiking afgelopen week van het Festival de Jerez, waar hij de Publieksprijs 2014 uitgereikt kreeg vanwege zijn voorstelling “Órdago a la grande”, heb ik flamencodanser Andrés Peña uit Jerez gevraagd of hij een keer een kwartiertje had voor een interview; en dat was geen probleem.
We spraken af voor de volgende dag bij zijn dansstudio en met behulp van mijn vriendin (die vloeiend Spaans spreekt, dat helpt...) heb ik hem voorafgaande aan zijn Bulerías de Jerezles, die hij tijdens het Festival de Jerez geeft, wat vragen kunnen stellen.

Andres Peña wint Publieksprijs Festival de Jerez 2014

Hoe heb je Pilar, je vrouw, leren kennen?
Ik kende haar van voorheen. Zij is uit Cádiz, ik ben uit Jerez. Ik kende haar broer, die danste ook, en we woonden relatief dichtbij elkaar.

Maar je hebt haar niet in de les of in een groep leren kennen.
Nee, we kennen ons uit de flamencowereld. En we hadden elkaar al een paar maal gezien en toen kwamen we elkaar in Sevilla weer tegen. In het tablao Los Gallos. En daar hebben we wat met elkaar gepraat. En van het een kwam het ander, zo gezegd.

Als je aan iemand die jou nooit heeft zien dansen jouw dansstijl zou moeten uitleggen, wat zou je dan zeggen? In een paar woorden?
Traditioneel.
Op zoek naar authenticiteit.
Eerlijk zijn, jezelf laten zien, jezelf zijn.

Welke palo houdt je het meeste van om te dansen?
Soleá.

Alleen Soleá?
Soleá, Bulerías en Tangos, maar Soleá het liefst.

Als je een dag geen inspiratie hebt, waar haal je die dan vandaan?
Dat is moeilijk. Natuurlijk ben je altijd op zoek naar inspiratie, maar als die niet komt. Tja, als er geen inspiratie is, dan is die er niet. En dan moet je het bijvoorbeeld zoeken in de techniek, maar dat hangt ook een beetje van de dans af die je op dat moment doet.

Maar zoek je je inspiratie dan niet in de zang, of..?
Ja, ja, in de muziek natuurlijk ook, maar soms, ook al luister je naar veel dingen, dan komt de inspiratie toch niet.
Ik luister heel veel naar muziek. Ik houd heel erg van jazz, van rustige muziek, van de piano. Relaxte muziek die mij rustig maakt. En ik houd van Blues. Daar zoek ik dan mijn inspiratie ook.

Je hebt voor de voorstelling 'Órdago a la grande' de publieksprijs van het Festival de Jerez 2014 gekregen. Wat betekent deze prijs voor je?
Voor mij is het een heel, heel belangrijke prijs. Een hele mooie prijs, omdat die ook is gekomen op een heel speciaal moment in mijn leven. Ik denk dat het zo heeft moeten zijn. Want deze voorstelling is ontstaan toen mijn vader overleed en rond de geboorte van mijn dochtertje. En als dat niet gebeurd was, dan was die voorstelling er niet geweest. En als ik daar dan een prijs voor krijg, dan is dat voor mij heel mooi en heel belangrijk.

Heb je de voorstelling vaker kunnen brengen?
Ik heb er stukjes uit kunnen doen, maar niet de voorstelling in zijn geheel. In Sevilla gaan we hem wel weer in de maand mei doen, maar normaliter gaat de programmering van de theaters een jaar vooruit en de voorstelling zoals we die in Jerez hebben gedaan die hebben we nog niet ergens anders gedaan sindsdien.
We zijn aan het proberen om de voorstelling nog op andere plekken te brengen en als het zou kunnen natuurlijk ook buiten Spanje (Ernestina: inkoppertje voor de volgende Biënnale. De publieksprijs betekent dat het publiek deze voorstelling het hoogste cijfer gegeven heeft van álle voorstellingen van het Festival de Jerez). Het belangrijkste is dat de organisatoren echt willen dat we komen.

Hoe ontstond het eerste idee, want je begint immers met een eerste gedachte?
Ja, dat kwam omdat ik een slecht moment in mijn leven doormaakte. En daaruit is het ontstaan. Dan ga je nadenken, wat ga ik doen, wat ga ik maken? En het beste wat ik op dat moment kon doen was het overbrengen in de voorstelling wat ik op dat moment voelde en doormaakte.

(tijdens zijn dankwoord bij de prijsuitreiking, vermeldde hij gitarist Jesús Guerrero als steun en toeverlaat)
Hoe heb je Jesús Guerrero leren kennen, omdat je zegt dat hij je rechterhand is?
We hebben een gemeenschappelijke vriendin en Jesús kreeg met haar een relatie. En vanaf dat moment leerden we elkaar kennen. Ik hoorde hem spelen als hij zangers begeleidde. En zo leer je iemand langzamerhand steeds beter kennen. Totdat op een bepaald moment het lot je echt samenbrengt.

Hoe lang ben je met het proces van eerste idee tot aan de eerste uitvoering bezig geweest, ongeveer?
Vanaf de voorafgaande zomer (2013). Technisch gezien, naar de eerste uitvoering, eind september 2013 tot aan de 3 maart 2014 toen ik de voorstelling op de planken bracht.

(Bij de prijsuitreiking bedankte hij ook Eva la Yerbabuena, voor haar hulp)
Op welk moment kwam Eva la Yerbabuena erbij?
Zij is er vanaf het begin voortdurend bij geweest. Ze heeft ook een choreografie gemaakt voor mij binnen deze voorstelling: de eerste was van haar. Dat werd een Vidalita. Binnen de voorstelling zelf zijn er geen dansdetails van haar, maar wel belangrijke ideeën er in verwerkt.

En van Pilar zitten er ook ideeën in verwerkt?
Ja, heel veel zelfs.

Heb je eerst bepaald welke zangers je wilde hebben en die ingepast of had je een concept voor ogen en heb je daar de zangers bijgezocht?
Ik krijg eerst het idee over welke palos ik wil en dan zoek ik de zanger erbij, maar dat is niks speciaals, zo gaat het in de regel altijd en zo doet volgens mij iedereen het. De betreffende zangers kunnen heel veel palos zingen en ik heb het gemak om tegen ze te kunnen zeggen “zing me dit, zing me dat…”.

Is het uiteindelijk geworden wat je er van verwacht had?
Het is heel anders uitgevallen, maar wel veel beter dan vooraf gedacht en beoogd. Heel veel beter. Omdat als iemand iets wil overbrengen, iets vorm wil geven door middel van dans, dan zijn er heel veel gevoelens die moeilijk over te brengen zijn, want het publiek moet begrijpen waarom je iets doet en ik had het gevoel tijdens de voorstelling dat het publiek het inderdaad begreep wat ik wilde overbrengen. Het "waarom", en het pakte heel goed uit. Met bijvoorbeeld de Nana aan het einde, die dingen kwamen over, daar heb je geen woorden voor nodig, want dan voel je wat er gebeurt.

Wat zijn je dromen voor de toekomst, wat zou je nog graag willen?
Ik wil graag doorgaan met lesgeven, voorstellingen maken en geven en op een podium door blijven dansen zolang mijn lijf dat toestaat.

Werk je het liefst samen met andere (dans)artiesten aan een voorstelling of ben je het liefst de enige danser?
Ik vind het leuk om het samen met andere dansers te doen, maar het hangt van het moment af. Maar op dít moment zou ik het liefst zélf een voorstelling maken, maar op andere momenten, zoals destijds bijvoorbeeld met Eva, vind ik het ook leuk met anderen die dingen te doen.

Met iemand speciaal?
Ik houd ervan om met collega-dansers samen te werken. Om die ideeën over een mogelijke voorstelling te delen. Ik sta overal voor open.

Je dochtertje is net 1 jaar geworden: wens je voor haar, met twee dansende ouders, een vergelijkbare toekomst of juist niet?
Mijn dochtertje hoeft niet persé te dansen, omdat wij dansers zijn, op die manier denk ik niet. Als ze wil dansen, dan zullen we haar steunen. Maar ik ga haar niet in die richting duwen.

Bedankt voor je tijd voor dit gesprek, alsnog gefeliciteerd met deze prijs en nu snel weer lesgeven: je leerlingen wachten!